چرا کبد من درد میکند؟! علائم، دلایل، تشخیص و درمان
درد کبد به اشکال مختلفی بروز میکند. اکثر افراد آن را به‌صورت دردی خفیف و ضرباندار در قسمت فوقانی و راست شکم احساس میکنند. گاهی نیز دردی شدید است که نفس را بند می آورد. برخی مواقع با ورم همراه است و گاهی در کمر یا شانه راست احساس میشود. برای آشنایی بیشتر با علائم، دلایل و نحوه تشخیص و درمان این درد، با ما همراه باشید.
علائم بیماری‌های کبدی
وقتی کبد دچار مشکلی میشود، معمولاً درد با علائم دیگری همراه است.
وظیفه کبد، سم‌زدایی و کمک به دفع مواد زائد و تبدیل مواد غذایی به ترکیب‌های مغذی مورد نیاز بدن است. اگر کبد به هر دلیلی بیمار شود، نمی‌تواند وظایفش را به‌درستی انجام دهد.
در نتیجه، نشانه‌هایی از مسمومیت را در بدن‌تان تجربه خواهید کرد.
علائم دیگری که ممکن است همراه با درد کبد تجربه کنید شامل موارد زیر است:
- خستگی
- زرد شدن سفیدی چشم یا پوست
- ادرار تیره و مایل به قهوه ای
- تورم مچ پا یا پاها
- خارش پوست
- از دست دادن اشتها.
علل احتمالی بروز بیماری‌های کبدی
دلایل محتمل و بیماری‌های مرتبط شامل موارد زیر است:
- مصرف بیش از حد الکل
- هپاتیت
- بیماری کبد چرب غیرالکلی
- سیروز کبدی
- سندرم ری (Reye)
- هموکروماتوز (جذب بیش‌ازاندازه آهن)
- سرطان کبد.
بیماری‌های کبدی، بیماری نادری به شمار نمی‌آیند.
هپاتیت، بیماری کبد چرب غیرالکلی و مصرف زیاد الکل، از شایع‌ترین دلایل بروز بیماری‌های کبدی هستند.
به‌علاوه، درد کبد میتواند نشان‌دهنده سیروز کبدی، سندرم ری، سرطان کبد و هموکروماتوز (جذب بیش‌ازاندازه آهن) باشد.
گاهی‌اوقات، دردی که در نزدیکی محل قرارگیری کبد احساس میشود، در واقع ناشی از وجود مشکلاتی در کیسه صفرا، لوزالمعده یا کلیه‌هاست.
روند مطالعه بیماری‌های کبدی همچنان ادامه دارد و دانشمندان سعی در شناخت بهتر دلایل ابتلا و بهترین راه درمان دارند. اما اگر درد را تحمل کنید و برای تشخیص دلیل آن به پزشک مراجعه نکنید، نمی‌توانید از یافته‌های علمی یا روش‌های درمانی جدیدی که در دسترس است، بهره‌مند شوید.
پس اگر در ناحیه کبد، یعنی زیر قفسه سینه و سمت راست شکم، احساس درد می‌کنید، حتماً به پزشک مراجعه کنید تا علت آن مشخص شود.
تشخیص درد کبد
هنگامی که برای بررسی درد کبد به پزشک مراجعه می‌کنید، شکم‌تان را معاینه میکند.
پزشک وجود التهاب در ناحیه کبد را بررسی میکند و چندین سؤال در مورد سبک زندگی و نوع دردتان می‌پرسد. برای بررسی عملکرد کبد، احتمالاً به آزمایش خون نیاز خواهید داشت.
برای بررسی وجود تومور یا کیست در کبد ممکن است سونوگرافی، ام.آر.آی یا سی‌تی‌اسکن انجام شود.
همچنین ممکن است لازم باشد آزمایشی به نام نمونه‌برداری کبدی استِریوتاکتیک انجام شود که طی آن، پزشک با کمک یک راهنمای تصویربرداری رادیوگرافیک و با استفاده از سوزنی نازک و بلند، نمونه کوچکی از بافت کبد را برمی‌دارد.
اِلاستوگرافی گذرا نیز نوعی خاص از آزمایش سونوگرافی است که سفتی بافت کبد را بررسی میکند تا نشانه‌هایی از فیبروز پیدا کند. شاید پزشک‌تان شما را برای ارزیابی بیشتر به متخصص گوارش یا کبد ارجاع دهد.
درمان درد کبد
مراقبت‌های خانگی
اگر بعد از خوردن شامی سنگین یا مصرف شبانه الکل، پس از بیداری دچار درد کبد شده‌اید، مقدار زیادی آب بنوشید.
سعی کنید چند روز از خوردن غذاهای چرب یا سنگین پرهیز کنید و صاف بنشینید تا کمتر به کبدتان فشار وارد کنید.
اگر درد بیش از چند ساعت ادامه داشت، باید به پزشک مراجعه کنید تا معاینه شوید.
اگر در کنار درد کبد دچار حالت‌تهوع، سرگیجه یا توهم شده‌اید، احتمال دارد به درمان فوری نیاز داشته باشید.
تغییر در رژیم غذایی و سبک زندگی
نحوه درمان درد کبد به دلیل ایجاد آن بستگی دارد اما معمولاً با تمرکز بر آنچه می‌خورید و می‌نوشید آغاز میشود.
کبد یکی از معدود اندام‌های بدن است که میتواند خود را ترمیم و بازسازی کند.
پژوهش روی کبد موش‌ها نشان داده که رژیم کم‌پروتئین منجر به کاهش قابل‌توجه حجم کبد میشود اما پس از افزودن پروتئین کافی به رژیم غذایی، بخشی از آسیب‌های واردشده ترمیم میشود.
ایجاد تغییرات دیگر در سبک زندگی مانند کاهش وزن و کاهش کلسترول، از دیگر اقدام‌های لازم برای درمان علت درد کبد است.
مقابله با بیماری کبد چرب غیرالکلی تقریباً فقط با اصلاح رژیم غذایی و ورزش ممکن است.
دارودرمانی
شاید وقتی دچار درد کبد می شوید، وسوسه شوید از مسکن‌های بدون نسخه مانند استامینوفن استفاده کنید. اما اصلاً نباید این نوع مسکن را انتخاب کنید.
وظیفه کبد، تصفیه سموم است و مصرف استامینوفن، فقط کار کبد را بیشتر میکند زیرا استامینوفن میتواند به کبد آسیب برساند.
اگر مشکل کبدتان جدی باشد، مصرف مسکن‌هایی که در خانه دارید میتواند واکنش بدتری در بدن ایجاد کند.
پس از تشخیص بیماری کبد، برای کنترل بیماری و کاهش درد، داروهایی تجویز میشود.
درمان سرطان کبد
اگر درد کبد ناشی از سرطان کبد باشد، پزشک در مورد بهترین روش جلوگیری از گسترش سرطان به بیمار مشورت می‌دهد.
شخص مبتلا به احتمال زیاد به یک آنکولوژیست (سرطان‌شناس) ارجاع داده خواهد شد و به درمان فوری نیاز خواهد داشت، زیرا بسته به نوع آن، سرطان کبد میتواند تهاجمی باشد و به‌سرعت رشد کند.
در برخی موارد، ترمیم آسیب‌های واردشده به کبد که ناشی از هپاتیت، مصرف استامینوفن یا قرارگرفتن در معرض سموم دیگر، سرطان یا مصرف الکل بوده، غیرممکن است. در چنین مواردی، شاید پزشک پیوند کبد را به‌عنوان بهترین گزینه درمانی توصیه کند.
خلاصه اینکه…
با مراجعه به‌موقع به پزشک، اصلاح رژیم غذایی و سبک زندگی و مراقبت خوب از بدن خود، اکثر بیماری‌های کبدی حتی اگر به‌طور کامل درمان نشوند، می‌توانند به‌خوبی کنترل شوند.
درد کبد اغلب نشان‌دهنده مشکلی جدی در بدن است. این درد را اصلاً نادیده نگیرید یا منتظر نشوید که با گذشت زمان، بهتر شود.
برای یافتن راهکار درمانی مناسب، در مورد درد کبد خود با پزشک مشورت کنید.
منبع: Healthline
در اپلیکیشن بهزی همیشه می‌توانید با پزشک و درمانگر خود مشاوره کنید و از توصیه‌های درمانی برای بهبود کامل‌تر استفاده کنید.
از داروخانه آنلاین بهتیام نیز می‌توانید مکمل‌ها و محصولات سلامت موردنظر خود را آنلاین تهیه کنید. در مسیر سلامتی و خودمراقبتی همراه شما هستیم.
این مطلب صرفاً جنبه آموزشی دارد و نباید جایگزینی برای تشخیص و درمان توسط پزشک قلمداد شود. هرگز عمل به توصیه‌های پزشک را به‌دلیل مغایرت با مطالبی که می‌خوانید، به تأخیر نیندازید یا نادیده نگیرید.
