آزمایش هموگلوبین اِی‌وان‌سی (HbA1c) و دیابت
آزمایش هموگلوبین ای وان سی یا HbA1c مشخص می‌کند که میانگین قند خون شما طی دو تا سه ماه گذشته چقدر بوده است. این آزمایش، آزمایش هموگلوبین گلیکوزیله و گلیکوهموگلوبین هم نامیده می‌شود. افرادی که مبتلا به دیابت هستند، به طور منظم به این آزمایش نیاز دارند تا مطمئن شوند که سطح قند خون آن‌ها در محدوده نرمال باقی می‌ماند. این آزمایش می‌تواند به شما بگوید که آیا به تغییر داروهای دیابت نیاز دارید یا خیر. از آزمایش A1c برای تشخیص دیابت نیز استفاده می‌شود. در ادامه همراه شما هستیم تا بیشتر با این آزمایش آشنا شوید.
هموگلوبین چیست؟
هموگلوبین پروتئینی است که در گلبول‌های قرمز یافت می‌شود. این ماده، رنگ قرمز خون را ایجاد می‌کند و وظیفه آن حمل اکسیژن در بدن است.
این آزمایش چگونه عمل می‌کند؟
قند موجود در خون، گلوکز نامیده می‌شود. هنگامی که گلوکز در خون‌تان تجمع می‌کند، به هموگلوبین موجود در گلبول‌های قرمز خون متصل می‌شود. آزمایش هموگلوبین A1c ، میزان گلوکزهای متصل به هموگلوبین‌ها را اندازه‌گیری می‌کند. هر گلبول قرمز حدود سه ماه زنده می‌ماند، بنابراین این آزمایش می‌تواند میانگین سطح گلوکز خون شما را در سه ماه گذشته نشان دهد.
اگر سطح گلوکز شما طی هفته‌های اخیر بالا بوده باشد، نتیجه آزمایش هموگلوبین A1c بالاتر خواهد بود. در جدول زیر می‌توانید ارتباط بین گلوکز یا همان قند خون و میزان A1c را مشاهده کنید. دقت داشته باشید در جدول زیر معیار اندازه‌گیری قند خون میلی‌گرم بر دسی‌لیتر است و برای میزان اندازه‌گیری A1c، از درصد استفاده می‌شود.
| میانگین قند خون (mg/dl) | مقدار A1c (%) |
|---|---|
| 68 | 4 |
| 97 | 5 |
| 126 | 6 |
| 152 | 7 |
| 183 | 8 |
| 212 | 9 |
| 240 | 10 |
| 169 | 11 |
| 298 | 12 |
| 326 | 13 |
| 355 | 14 |
آزمایش هموگلوبین نرمال A1c چیست؟
برای افراد فاقد دیابت، محدوده نرمال برای سطح هموگلوبین A1c بین 4٪ و ۵.۶٪ است. هموگلوبین A1c بین ۵.۷٪ و ۶.۴٪ به معنای آن است که احتمال ابتلای شخص به دیابت بالاتر و فرد مبتلا به پیش‌دیابت است. سطح ۶.۵٪ یا بالاتر به معنای ابتلا به دیابت است. در شکل زیر می‌توانید محدوده نرمال، پیش‌دیابت و دیابت برای مقدار A1c مشاهده کنید.
هدف‌گذاری برای سطح هموگلوبین ای وان سی یا HbA1c
سطح هدف هموگلوبین A1c برای افراد مبتلا به دیابت معمولاً کمتر از ۷٪ است. هرچه هموگلوبین A1c بیشتر باشد، احتمال ابتلا به عارضه‌های ثانویه ناشی از دیابت بیشتر می‌شود.
ترکیبی از رژیم غذایی، ورزش و دارو می‌تواند سطح هموگلوبین A1c را پایین بیاورد تا میزان هموگلوبین A1c سی افراد مبتلا به دیابت به سطح هدف نزدیک شود.
مبتلایان به دیابت باید هر سه ماه یک بار آزمایش هموگلوبین ای وان سی یا HbA1c را انجام دهند تا مطمئن شوند قند خون آن‌ها در محدوده هدف‌شان است. اگر دیابت شما به خوبی تحت کنترل باشد، ممکن است پزشک شما تصمیم بگیرد با فاصله بیشتری آزمایش‌های خون را انجام دهید، اما بیشتر متخصصان توصیه می‌کنند حداقل دو بار در سال این آزمایش را انجام دهید.
بیماری‌های تأثیرگذار در آزمایش هموگلوبین ای وان سی یا HbA1c
بعضی از بیماری‌ها روی هموگلوبین تأثیر می‌گذارند. از جمله این بیماری‌های می‌توان به کم‌خونی اشاره کرد. مبتلایان به بیماری‌هایی که بر هموگلوبین اثر می‌گذارند، ممکن است از این آزمایش نتایج گمراه‌کننده‌ای بگیرند. موارد دیگری که می‌تواند در نتایج آزمایش هموگلوبین ای وان سی یاHbA1c تأثیر بگذارد، شامل مصرف مکمل‌هایی مانند ویتامین سی (C) و ای (E) و داشتن کلسترول بالاست. بیماری کلیه و بیماری کبد نیز ممکن است روی نتیجه آزمایش تأثیر بگذارد. احتمالاً پزشک شما از این شرایط آگاه است یا راجع به آن از شما سوال می‌پرسد. اما در غیر این صورت نیز می‌توانید راجع به شرایط خود با او صحبت کنید تا شما را راهنمایی کند.
در اپلیکیشن بهزی همیشه می‌توانید با پزشک و درمانگر خود مشاوره کنید و از توصیه‌های درمانی برای بهبود کامل‌تر استفاده کنید.
از داروخانه آنلاین بهتیام نیز می‌توانید مکمل‌ها و محصولات سلامت موردنظر خود را آنلاین تهیه کنید. در مسیر سلامتی و خودمراقبتی همراه شما هستیم.
این مطلب صرفاً جنبه آموزشی دارد و نباید جایگزینی برای تشخیص و درمان توسط پزشک قلمداد شود. هرگز عمل به توصیه‌های پزشک را به‌دلیل مغایرت با مطالبی که می‌خوانید، به تأخیر نیندازید یا نادیده نگیرید.
