کمک‌های اولیه: بایدها و نبایدها
فهرست مطالب
گاهی در زندگی با موقعیت‌هایی مواجه می‌شویم که باید به‌سرعت از فردی مصدوم مراقبت کنیم. اگر پیش از قرار گرفتن در چنین موقعیت‌هایی، درباره آن‌ها اطلاعاتی کسب کنیم، قطعاً بهتر عمل خواهیم کرد و صدمات را کاهش خواهیم داد. در این مطلب با برخی بایدها و نبایدها در زمان ارائه کمک‌های اولیه آشنا می‌شوید.
باید دندان را دوباره سر جایش برگردانید
دندان کنده‌شده را بدون اینکه به ریشه دست بزنید، نگه دارید. اگر کثیف است، به‌سرعت زیر آب بشویید. سپس سعی کنید دندان را دوباره در حفره لثه قرار دهید. اگر نمی‌توانید، آن را در لپ خود نگه دارید یا در لیوان شیر غوطه‌ور کنید. دندان را در آب لوله‌کشی نگه ندارید زیرا ممکن است به ریشه آسیب برساند. فوراً به دندان‌پزشک یا اورژانس مراجعه کنید. اگر در عرض نیم‌ساعت، خود را به پزشک برسانید، احتمال حفظ دندان‌تان زیاد خواهد بود.
باید محل خون‌ریزی شدید را فشار دهید
با قرار دادن گاز یا پارچه استریل روی زخم، خون‌ریزی را بند بیاورید. اگر به این وسایل دسترسی ندارید، از یک تی شرت یا جوراب تمیز استفاده کنید. قسمت صدمه‌دیده را بالا نگه دارید تا جاذبه به کندشدن خون‌ریزی کمک کند. می‌توانید زخم را پانسمان کنید تا فشار مداوم بر آن وارد شود. بعد از این کار به پزشک مراجعه کنید. اگر خون می‌پاشد یا بند نمی‌آید، بلافاصله از اورژانس کمک بخواهید.
باید در موارد خفگی از مانور هایملیخ استفاده کنید
وقتی فرد نمی‌تواند صحبت یا سرفه کند یا نفس بکشد، این مانور می‌تواند غذا یا اشیا را از مجرای هوایی مسدودشده خارج کند. برای انجام مانور هایملیخ، پشت فرد بایستید، بازوهایتان را دور کمرش قرار دهید و او را به جلو خم کنید. مشت خود را دقیقاً بالای ناف و زیر قفسه سینه قرار دهید و دست دیگر خود را بر روی آن قفل کنید. چند فشار شدید به سمت داخل و بالا وارد کنید تا جسم خارج شود.
باید برای جلوگیری از خفگی به پشت ضربه بزنید
صلیب سرخ پیشنهاد می‌کند این کار را فقط زمانی انجام دهید که فرد را از کمر به جلو خم کرده‌اید و با دست دیگر، قفسه سینه‌اش را گرفته‌اید. درست بین استخوان‌های شانه، چند ضربه بزنید. سپس مانور هایملیخ را انجام دهید و تا جایی که غذا بیرون بپرد، به‌طور متناوب تکرار کنید. اگر شخص ایستاده است، هرگز به پشت او ضربه نزنید. امکان دارد با این کار، مواد غذایی را پایین‌تر بفرستید.
باید انگشت قطع‌شده را سالم نگه دارید
انگشت را با محلول نمکی استریل یا محلول لنز چشمی تمیز کنید. اگر به آن‌ها دسترسی ندارید، از آب استفاده کنید. سپس انگشت را لای یک گاز مرطوب بپوشانید و آن را در کیسه‌ای از یخ که کاملاً محکم است قرار دهید. مراقب باشید که انگشت به‌طور مستقیم با یخ تماس پیدا نکند زیرا باعث صدمه بیشتر به آن می‌شود.
باید شخص بیهوش را به پهلو بچرخانید
ابتدا او را به پهلو بخوابانید و سپس، سرش را به‌آرامی به عقب متمایل کنید. با این کار، زبان از مجرای تنفس دور می‌شود و فرد می‌تواند نفس بکشند. در این وضعیت، خون و استفراغ از دهان خارج می‌شود. اگر حدس می‌زنید ستون فقرات یا گردن فرد آسیب دیده، این کار را انجام ندهید. اگر نوزادی بیهوش شده، او را دمر روی دست‌تان قرار دهید و گردن و سرش را با دست دیگر نگه دارید. فقط مطمئن شوید که دست‌تان جلوی بینی و دهانش نیست. با 115 تماس بگیرید.
نباید هنگام خون‌دماغ، سر را به عقب خم کنید
با خم‌کردن سر به عقب، خون به سمت حلق فرستاده می‌شود که می‌تواند باعث تحریک معده یا حتی خفگی شود. بهتر است بنشینید و کمی به جلو خم شوید. دراز نکشید زیرا اگر ارتفاع سرتان بالاتر از قلب نباشد، خون‌ریزی کند نمی‌شود. روی بینی خود را به‌مدت 5 دقیقه با انگشت شست و اشاره فشار دهید. اگر خون‌ریزی متوقف نشده بود، دوباره این کار را تکرار کنید. اگر بعد از 20 دقیقه هنوز بینی شما خون‌ریزی می‌کرد، با پزشک خود یا اورژانس تماس بگیرید.
نباید روی سوختگی کره بمالید
پمادهای چرب باعث می‌شوند گرمای زیر پوست خارج نشود. به‌علاوه، شاید کره یا وازلین با به‌دام‌انداختن باکتری‌ها روی پوست، باعث عفونت شوند. در عوض، برای مدت 5 الی 10 دقیقه، سوختگی را زیر جریان آب سرد، نه یخ، بگیرید و به‌آرامی با صابون بشویید. اگر سوختگی از کف دست بزرگ‌تر یا روی دست، صورت، یا اندام‌های خصوصی‌تان است، به پزشک یا اورژانس مراجعه کنید.
نباید دست‌های یخ زده را با حرارت مستقیم گرم کنید
امکان دارد پوست سرما‌زده یا یخ‌زده در دمایی که در حالت عادی به آن آسیبی نمی‌زند، بسوزد، به‌ویژه اگر از حرارت مستقیم اجاق گاز، آتش یا پد گرم‌کننده استفاده شود. دست‌ها یا پاها را در آب حدود 40درجه گرم کنید. اگر عضوی را که یخ نزده در این آب فرو ببرید، فقط گرمی احساس خواهید کرد و داغ نخواهد بود. اگر قسمتی از پوست‌تان سفت و سفید شده، به پزشک مراجعه کنید.
نباید برای درمان مسمومیت از شربت اپیکا استفاده کنید
شربت اپیکا باعث می‌شود آنچه را در معده دارید بالا بیاورید. اما سم را از بدن خارج نمی‌کند. ترکیب اپیکا با بعضی سموم خطرناک است و شاید برای بعضی بیماران مشکل ایجاد کند. اگر چیز خطرناکی را قورت داده‌اید، با 115 تماس بگیرید.
نباید اجسامی را که عمیقاً در پوست فرو رفته، خارج کنید
اگر خرده‌چوب یا خاری کوچک در دست‌تان فرو رفته، نیازی به کمک ندارید. خودتان آن را بیرون بیاورید. اما اگر سوزن، قلاب ماهیگیری، مداد یا چیز دیگری در عمق پوست‌تان فرو رفته، بهتر است صبر کنید تا پزشک آن را خارج کند. اگر محل آسیب‌دیده قرمز شده یا حدس می‌زنید عفونت کرده نیز باید به پزشک مراجعه کنید. اگر دچار خون‌ریزی شده‌اید، روی زخم را فشار دهید تا خون‌ریزی شدید متوقف شود و آن را بادقت پانسمان کنید. مراقب باشید فشاری به شیء فرورفته وارد نکنید.
نباید گاز را از روی زخم‌های عمیق بردارید
حتی اگر پارچه آغشته به خون شده، بهتر است روی زخم باقی بماند. رویش گاز دیگری بگذارید و فشار مستقیم روی زخم را حفظ کنید. برداشتن گاز می‌تواند لخته‌های خون را که به قطع خون‌ریزی کمک می‌کنند، جدا کند، به ویژه اگر سعی می‌کنید خون‌ریزی یک زخم جدید را بند بیاورید.
نباید چشم آسیب‌دیده را بمالید
اگر احساس می‌کنید چیزی در چشم‌تان فرو رفته، سعی کنید با چشمک‌زدن، آن را بیرون بیاورید. همچنین می‌توانید با محلول نمکی یا محلول لنز چشمی یا آب لوله‌کشی، چشم‌تان را بشویید. اما اگر فکر می‌کنید چشم شما بریده یا سوراخ شده، یا به‌وضوح می‌بینید که جسمی در آن فرو رفته، بلافاصله به پزشک مراجعه کنید. سعی نکنید جسم را بیرون بیاورید یا داروی خاصی استفاده کنید. در صورت لزوم، ته یک لیوان کاغذی را دور چشم بچسبانید تا از آن محافظت کند.
منبع: WebMD
در اپلیکیشن بهزی همیشه می‌توانید با پزشک و درمانگر خود مشاوره کنید و از توصیه‌های درمانی برای بهبود کامل‌تر استفاده کنید.
از داروخانه آنلاین بهتیام نیز می‌توانید مکمل‌ها و محصولات سلامت موردنظر خود را آنلاین تهیه کنید. در مسیر سلامتی و خودمراقبتی همراه شما هستیم.
این مطلب صرفاً جنبه آموزشی دارد و نباید جایگزینی برای تشخیص و درمان توسط پزشک قلمداد شود. هرگز عمل به توصیه‌های پزشک را به‌دلیل مغایرت با مطالبی که می‌خوانید، به تأخیر نیندازید یا نادیده نگیرید.
