با دشمن‌های سیستم ایمنی بدن آشنا شوید
فهرست مطالب
سیستم ایمنی شبکه‌ای پیچیده از سلول‌ها و پروتئین‌هایی است که از بدن در برابر بیماری‌ها محافظت می‌کنند. این مجموعه برای اینکه کار خود را به‌درستی انجام دهد، به توازن و هماهنگی نیاز دارد. سبک زندگی ما می‌تواند تأثیری مهم بر عملکرد این سیستم بگذارد. در ادامه با برخی از عواملی که باعث تضعیف عملکرد آن می‌شوند، آشنا می‌شوید.
کمبود خواب
خواب کافی از شما در برابر ویروس‌ها و میکروب‌ها محافظت می‌کند. حتی طول دوره ابتلای شما به بیماری را نیز کاهش می‌دهد. زیرا وقتی دچار کم‌خوابی هستید، بدن‌تان نمی‌تواند به میزان لازم، آنتی‌بادی (سلول‌ها و پروتئین‌هایی که با بیماری مبارزه می‌کنند) بسازد. بدن شما فقط در هنگام خواب است که می‌تواند پروتئین‌های مشخصی به نام سیتوکین (cytokine) را تولید کند که سیستم ایمنی بدن را تقویت می‌کنند.
اضطراب
برای مبارزه با میکروب‌ها، اصلاً روی کمک استرس و نگرانی حساب باز نکنید. افکار اضطراب‌آور فقط در عرض 30 دقیقه می‌تواند سیستم ایمنی بدن‌تان را تضعیف کند. استرس مزمن آسیب‌های بیشتری به بار می‌آورد و مقابله با آنفولانزا، تبخال، زونا و ویروس‌های دیگر را دشوارتر می‌کند. اگر نمی‌توانید از دست نگرانی خلاص شوید یا اضطراب، زندگی روزمره‌تان را دشوار کرده، حتماً با پزشک خود صحبت کنید.
کمبود ویتامین دی
احتمالاً می‌دانید که برای داشتن استخوان‌های قوی و سلول‌های خونی سالم، به این ویتامین نیاز دارید. اما ویتامین دی در تقویت سیستم ایمنی بدن نیز مؤثر است. برای تأمین این ویتامین از تخم‌مرغ، ماهی‌های چرب و غذاهای غنی‌شده با ویتامین دی مانند شیر و غلات صبحانه استفاده کنید. نور خورشید نیز یکی از منابع اصلی ویتامین دی است. در تابستان، کافی است صورت، دست‌ها و بازوهایتان را هفته‌ای دو تا سه بار به مدت پنج تا پانزده دقیقه، در معرض نور خورشید قرار دهید. بهتر است در زمستان، کمی بیشتر آفتاب بگیرید.
مصرف برخی از داروها
داروهایی که برای درمان آلرژی، آرتروز، لوپوس، سندرم روده تحریک‌پذیر و پیوند اعضا مصرف می‌کنید، بر عملکرد سیستم ایمنی شما اثر می‌گذارند. کورتیکواستروئیدها و مهارکننده‌های TNF (عامل ایجاد التهاب و تومور) که در درمان التهاب و شیمی‌درمانی به کار گرفته می‌شوند، در این دسته قرار می‌گیرند. قبل از تغییر در مصرف داروهای تجویزی، حتماً با پزشک خود مشورت کنید.
مصرف کم میوه‌ها و سبزیجات
این مواد غذایی به بدن شما کمک می‌کنند که گلبول‌های سفید بیشتری برای مقابله با عفونت‌ها بسازد. سبزیجات تازه و آجیل و دانه‌ها سرشار از روی، بتاکاروتن، ویتامین‌های آ، سی و ای و مواد مغذی دیگری است که برای داشتن بدنی سالم به آن‌ها نیاز دارید. با مصرف غذاهای گیاهی، فیبر زیادی به بدن‌تان می‌رسانید. به این ترتیب، از درصد چربی بدن‌تان کاسته و در نتیجه، سیستم ایمنی شما تقویت می‌شود.
ماریجوانا
دود ناشی از ماریجوانا (گل) می‌تواند ریه‌هایتان را به‌شدت تحریک کند. مصرف مداوم آن همان مشکلات تنفسی را به دنبال دارد که با سیگار کشیدن دچار آن خواهید شد: سرفه‌های همراه با خلط رنگی و افزایش احتمال ابتلا به عفونت‌های ریوی.
رژیم‌های پرچرب
روغن‌ها می‌توانند مانع از مقابله گلبول‌های سفید با میکروب‌ها شوند. احتمال دارد رژیم‌های غذایی پرچرب در طول زمان، توازن باکتری‌های معده و روده شما را که بر عملکرد سیستم ایمنی اثر می‌گذارند، برهم بزند. در وعده‌های غذایی خود از لبنیات کم‌چرب و بدون شکر اضافی، پروتئین بدون چربی مانند غذاهای دریایی، بوقلمون و مرغ یا گوشت بدون چربی گوساله استفاده کنید. همچنین به یاد داشته باشید که چاقی، احتمال ابتلا به آنفولانزا و سایر عفونت‌ها مانند ذات‌الریه را بیشتر می‌کند.
صرف زمان طولانی در فضاهای بسته
گویا نور خورشید باعث فعال شدن سلول‌های خاصی به نام سلول‌های تی در سیستم ایمنی می‌شود. اما نفس کشیدن در فضای باز، فواید دیگری نیز دارد. بسیاری از گیاهان، فیتونسید (phytoncides) و مواد دیگری در فضا رها می‌کنند که عملکرد سیستم ایمنی شما را تقویت می‌کند.
سیگار
نیکوتینی که در سیگار، تنباکوی جویدنی یا منابع دیگر وجود دارد، می‌تواند توانایی بدن شما برای مبارزه با میکروب‌ها را تضعیف کند. بله، سیگارهای الکترونیکی هم چنین تأثیری دارند. و این پیامد فقط محدود به نیکوتین نیست. به نظر می‌رسد سایر مواد شیمیایی موجود در سیگارهای الکترونیکی نیز سیستم ایمنی شما را سرکوب می‌کنند.
غم و اندوه
برخی شواهد نشان می‌دهد که غم و غصه، سیستم ایمنی را ضعیف می‌کند، به ویژه اگر برای مدتی طولانی به آن دچار شوید. تأثیر چنین وضعیتی شاید تا شش ماه ادامه پیدا کند اما اگر غم و اندوه شما عمیق باشد یا تسکین پیدا نکند، ممکن است طولانی‌تر نیز بشود. اگر عزیزی را از دست داده‌اید یا رویداد تلخی را پشت سر گذاشته‌اید و برای گذر از آن به کمک نیاز دارید، حتماً با پزشک یا روان‌پزشک خود صحبت کنید.
کم‌تحرکی
انجام تمرین‌های منظم هوازی به بدن‌تان کمک می‌کند با موفقیت بیشتری با ویروس‌ها و باکتری‌ها مقابله کند. بخشی از این عملکرد بهتر به این دلیل است که خون‌رسانی در سراسر بدن شما بهتر انجام می‌شود و مواد شیمیایی لازم برای مبارزه با میکروب‌ها، به جایی که لازم است فرستاده می‌شوند. دانشمندان همچنان در حال انجام پژوهش‌هایی هستند تا متوجه شوند که ورزش دقیقاً به چه نحوی سیستم ایمنی انسان را تقویت می‌کند.
حذف رابطه جنسی
مژده! به نظر می‌رسد افرادی که هفته‌ای یک بار رابطه جنسی دارند، در مقایسه با افرادی که دفعات کمتری رابطه جنسی داشته‌اند، سیستم ایمنی قوی‌تری دارند. رابطه جنسی میزان آنتی‌بادی اِی (IgA) را که با میکروب‌ها مقابله می‌کند افزایش می‌دهد. اما بیشتر، همیشه بهتر نیست! در زوج‌هایی که بیش از دو بار در هفته رابطه جنسی برقرار کرده بودند، میزان آنتی‌بادی اِی کمتر از زوج‌هایی بود که اصلاً رابطه جنسی نداشتند.
منبع: WebMD
در اپلیکیشن بهزی همیشه می‌توانید با پزشک و درمانگر خود مشاوره کنید و از توصیه‌های درمانی برای بهبود کامل‌تر استفاده کنید.
از داروخانه آنلاین بهتیام نیز می‌توانید مکمل‌ها و محصولات سلامت موردنظر خود را آنلاین تهیه کنید. در مسیر سلامتی و خودمراقبتی همراه شما هستیم.
این مطلب صرفاً جنبه آموزشی دارد و نباید جایگزینی برای تشخیص و درمان توسط پزشک قلمداد شود. هرگز عمل به توصیه‌های پزشک را به‌دلیل مغایرت با مطالبی که می‌خوانید، به تأخیر نیندازید یا نادیده نگیرید.
