فهرست مطالب
سرطان پروستات از سرطان‌های شایع میان مردان است و کیفیت زندگی آن‌ها را تحت تأثیر قرار می‌دهد. بعضی عوامل، احتمال ابتلا به این سرطان را افزایش می‌دهند. با شناخت بهتر آن‌ها، می‌توانید آگاهانه‌تر به جنگ این بیماری بروید. در این مطلب، با این عوامل بیشتر آشنا خواهید شد.
سرطان پروستات چیست؟
پروستات غده‌ای کوچک است که زیر مثانه مردان قرار دارد و بخشی از سیستم تولید مثل است. برخی از مردان، معمولاً در اواخر زندگی، به سرطان پروستات مبتلا می‌شوند. اگر سرطان در غده پروستات ایجاد شود، احتمالاً به‌آرامی رشد خواهد کرد. در موارد نادر، سلول‌های سرطانی ممکن است تهاجمی‌تر باشند، به‌سرعت رشد کنند و در مناطق دیگر بدن نیز انتشار یابند. تومور سرطانی هرچه زودتر پیدا و درمان شود، احتمال درمان قطعی بیشتر می‌شود.
شیوع سرطان پروستات در ایران
در ایران، سرطان پروستات هم‌پای سرطان‌های گوارشی و پوستی، از شایع‌ترین سرطان‌ها در آقایان است و حدود ۱۷ مورد در هر صد هزار نفر به این سرطان مبتلا می‌شوند. میزان مرگ‌ومیر ناشی از سرطان پروستات در افرادی که پایین‌تر از پنجاه سال سن دارند، بیشتر از مبتلایان هشتادسال به بالاست.
چه عواملی باعث ابتلا به سرطان پروستات می‌شوند؟
مانند همه انواع سرطان، تشخیص دقیق علت سرطان پروستات کار ساده‌ای نیست. در بسیاری از موارد، ممکن است چندین عامل دخیل باشد، از جمله ژنتیک و قرار گرفتن در معرض سموم محیطی مثل برخی مواد شیمیایی یا اشعه‌ها.
در نهایت، جهش در DNA منجر به رشد سلول‌های سرطانی می‌شود. این جهش‌ها باعث می‌شوند سلول‌های پروستات به شکلی غیرقابل‌کنترل و غیرطبیعی رشد کنند. سلول‌های غیرطبیعی یا سرطانی تا زمان ایجاد تومور به رشد و تقسیم خود ادامه می‌دهند. در نوع تهاجمی سرطان پروستات، ممکن است سلول‌های سرطانی محل اولیه تشکیل تومور را ترک کنند و در سایر قسمت‌های بدن پخش شوند و در نتیجه، سرطان به مرحله متاستاز برسد.
چه عواملی احتمال ابتلا به سرطان پروستات را افزایش می‌دهد؟
برخی از عوامل ممکن است احتمال ابتلا به سرطان پروستات را تحت‌تأثیر قرار دهد، از جمله:
- سابقه خانوادگی
- سن
- نژاد
- موقعیت جغرافیایی
- رژیم غذایی
سابقه خانوادگی
در برخی از موارد، جهش‌هایی که منجر به سرطان پروستات می‌شوند، به ارث رسیده‌اند. اگر اعضای خانواده شما به سرطان پروستات مبتلا شده باشند، احتمال ابتلای شما به این بیماری بیشتر می‌شود زیرا DNA آسیب‌دیده را به ارث برده‌اید.
بر اساس گزارش انجمن سرطان آمریکا، تقریباً ۵ تا ۱۰درصد موارد سرطان پروستات، در نتیجه جهش‌های ژنتیکی که به فرد به ارث رسیده ایجاد شده‌اند. این بیماری به جهش‌های ارثی در چندین ژن مختلف ربط داده شده است که عبارت‌اند از:
- RNASEL که قبلاً تحت عنوان HPCI شناخته می‌شد
- BRCA1 و BRCA2 که با سرطان سینه و تخمدان در زنان نیز ارتباط دارد
- MSH2 و MLH1و دیگر ژن‌های ترمیم‌کننده عدم تطابق DNA
- HOXB13
سن
یکی از مهم‌ترین عواملی که احتمال ابتلا به سرطان پروستات را افزایش می‌دهد، افزایش سن است. این بیماری به‌ندرت مردان جوان را درگیر می‌کند. بنیاد سرطان پروستات آمریکا گزارش می‌دهد که از هر ده‌هزار مرد زیر چهل سال در آمریکا، فقط یک نفر به این بیماری مبتلا خواهد شد. در بازه سنی ۴۰ الی ۵۹، این رقم به ۱ نفر در هر ۳۸ نفر می‌رسد. اما در بازه سنی ۶۰ الی ۶۹ سال، ۱ نفر از هر ۱۴ نفر به این سرطان مبتلا می‌شوند. اکثر افرادی که سرطان پروستات آن‌ها تشخیص داده می‌شود، مردان بالای ۶۵ سال هستند.
| سن | میزان بروز سرطان پروستات |
| زیر ۴۰ | ۱ در ۱۰،۰۰۰ |
| ۴۰ – ۵۹ | ۱ در ۳۸ |
| ۶۰ – ۶۹ | ۱ در ۱۴ |
نژاد و قومیت
هر چند که دلایل ابتلا به سرطان پروستات کاملاً شناخته‌شده نیست، اما نژاد و قومیت بر احتمال ابتلا اثر می‌گذارد. بر اساس گزارش انجمن سرطان آمریکا، در ایالات متحده، مردان آسیایی‌آمریکایی و لاتین‌تبار کمتر از دیگران به سرطان پروستات مبتلا می‌شوند. در مقابل، احتمال ابتلای مردان آفریقایی‌آمریکایی بیشتر است. به‌علاوه، بیماری آن‌ها در مراحل پیشرفته‌تر تشخیص داده می‌شود و درمان آن‌ها نیز به‌اندازه دیگران موفقیت‌آمیز نیست. احتمال مرگ مردان آفریقایی‌آمریکایی بر اثر سرطان پروستات، دو برابر این احتمال در مردان سفید پوست است.
رژیم غذایی
مصرف زیاد گوشت قرمز و محصولات لبنی پرچرب نیز می‌تواند یکی از عواملی باشد که احتمال ابتلا را افزایش می‌دهد. گرچه، پژوهش‌های متعددی در این زمینه انجام نشده است. در پژوهشی که سال ۲۰۱۰ چاپ شده و ۱۰۱ فرد مبتلا به سرطان پروستات را بررسی کرده، میان مصرف زیاد گوشت و لبنیات پرچرب، و سرطان پروستات ارتباطی دیده شده اما بر لزوم انجام پژوهش‌های بیشتر تأکیده شده است.
پژوهش جدیدتری در سال ۲۰۱۷، رژیم غذایی ۵۲۵ مرد را که به‌تازگی، سرطان پروستات آن‌ها تشخیص داده شده مورد بررسی قرار داد و ارتباطی بین مصرف شیر پرچرب و پیشرفت سرطان پیدا کرد. از نظر پژوهشگران این مطالعه، ممکن است مصرف شیر پرچرب در بروز سرطان پروستات نیز نقش داشته باشد.
به‌علاوه، گویا مردانی که گوشت و محصولات لبنی پرچرب را زیاد مصرف می‌کنند، میوه و سبزیجات کمتری می‌خورند. کارشناسان هنوز نمی‌دانند که مصرف مقادیر زیاد چربی حیوانی منجر به افزایش احتمال سرطان پروستات می‌شود، یا مصرف کم میوه و سبزیجات. لازم است پژوهش‌های بیشتری در این زمینه انجام شود.
موقعیت جغرافیایی
محل زندگی نیز می‌تواند بر احتمال ابتلای افراد به سرطان پروستات تأثیر بگذارد. با وجود اینکه مردان آسیایی ساکن آمریکا کمتر از دیگر نژادها به این بیماری مبتلا می‌شوند، احتمال ابتلای مردان آسیایی که ساکن آسیا هستند، کمتر از آن‌هاست. طبق گزارش انجمن سرطان آمریکا، سرطان پروستات در آمریکای شمالی، کشورهای منطقه کارائیب، شمال غربی اروپا و قاره استرالیا شایع‌تر از آسیا، آفریقا، آمریکای مرکزی و آمریکای جنوبی است. می‌توان نتیجه گرفت که عوامل فرهنگی و زیست‌محیطی در احتمال ابتلا نقش دارند.
بنیاد سرطان پروستات گزارش می‌کند که در آمریکا، مردانی که در عرض جغرافیایی ۴۰درجه شمالی زندگی می‌کنند، نسبت به مردانی که در مناطق جنوبی‌تر زندگی می‌کنند، بیشتر احتمال دارد که در نتیجه ابتلا به سرطان پروستات، جان خود را از دست بدهند. شاید این تفاوت به دلیل کاهش میزان نور خورشید و در نتیجه کاهش ویتامین دی مردان در مناطق جغرافیایی شمالی باشد. برخی یافته‌های علمی حاکی از آن است که کمبود ویتامین دی می‌تواند احتمال ابتلا به سرطان پروستات را افزایش دهد.
چه عواملی احتمال ابتلا به سرطان پروستات پیش‌رونده را افزایش می‌دهد؟
این نوع سرطان کمی با اشکال دیگر آن که به‌کندی رشد می‌کنند تفاوت دارد. در پژوهش‌ها مشخص شده برخی عوامل، با احتمال ابتلا به گونه‌های تهاجمی‌تر این بیماری ارتباط دارند. برای مثال، احتمال ابتلای شما به سرطان پروستات پیش‌رونده بیشتر است اگر:
چه عواملی تأثیری بر ابتلا به سرطان پروستات ندارند؟
در گذشته، بعضی عوامل از دلایل ابتلا به این بیماری تلقی می‌شدند، اما در حال حاضر، اعتقاد بر این است که هیچ ربطی به این بیماری ندارند:
- به نظر نمی‌رسد که روابط جنسی شما تأثیری بر احتمال ابتلای شما به سرطان پروستات داشته باشد.
- به نظر نمی‌رسد که انجام عمل وازکتومی احتمال ابتلای شما به این بیماری را افزایش دهد.
- هیچ ارتباط قطعی بین مصرف الکل و سرطان پروستات دیده نشده است.
این بیماری درمان می‌شود؟
برخی از موارد سرطان پروستات، تهاجمی هستند اما این موضوع در مورد اکثر آن‌ها صدق نمی‌کند. اکثر مردانی که به این بیماری مبتلا می‌شوند، می‌توانند سال‌ها به زندگی خود ادامه دهند. هرچه سرطان زودتر تشخیص داده شود، طول عمر و کیفیت زندگی بالاتر خواهد رفت. تشخیص و درمان به‌موقع سرطان پروستات، می‌تواند شانس درمان قطعی را بیشتر کند. درمان حتی برای مردانی که دیرتر متوجه وجود این بیماری شده‌اند نیز مفید است. مزیت‌های درمان شامل کاهش یا از بین بردن علائم، کاستن از سرعت انتشار سرطان و افزایش قابل‌توجه طول عمر است.
منبع: Healthline
در اپلیکیشن بهزی همیشه می‌توانید با پزشک و درمانگر خود مشاوره کنید و از توصیه‌های درمانی برای بهبود کامل‌تر استفاده کنید.
از داروخانه آنلاین بهتیام نیز می‌توانید مکمل‌ها و محصولات سلامت موردنظر خود را آنلاین تهیه کنید. در مسیر سلامتی و خودمراقبتی همراه شما هستیم.
این مطلب صرفاً جنبه آموزشی دارد و نباید جایگزینی برای تشخیص و درمان توسط پزشک قلمداد شود. هرگز عمل به توصیه‌های پزشک را به‌دلیل مغایرت با مطالبی که می‌خوانید، به تأخیر نیندازید یا نادیده نگیرید.
