ویتامین ب 5 یا پانتوتنیک اسید: هر آنچه لازم است بدانید
پانتوتنیکاسید یکی از اعضای خانواده ویتامین ب است و در محصولات گیاهی و حیوانی پیدا می‌شود. اگر کنجکاوید بدانید بدن ما به چه اندازه پانتوتنیکاسید نیاز دارد، با مصرف کدام مواد غذایی می‌توان آن را تأمین کرد و عوارض کمبود آن چیست، به مطالعه این مطلب ادامه دهید.
ویتامین ب 5 (پانتوتنیک اسید) چیست و چه کاری انجام می‌دهد؟
ویتامین ب 5 که پانتوتنیکاسید هم نامیده می‌شود، در تبدیل اجزای مواد غذایی (چربی‌ها، کربوهیدرات‌ها و پروتئین‌ها) به انرژی مورد نیاز بدن نقش دارد. بسیاری از عملکردهای بدن به آن نیازمند است، به‌ویژه تولید و تجزیه چربی‌ها.
به چه میزان ویتامین ب 5 (پانتوتنیک اسید) نیاز داریم؟
میزان پانتوتنیکاسید مورد نیاز شما بستگی به سن و جنسیت‌تان دارد. میانگین مصرف توصیه‌شده روزانه در جدول زیر به میلی‌گرم ذکر شده است:
| میزان مصرف توصیه‌شده | سن |
| ۱.۷ میلی‌گرم | بدو تولد تا ۶ ماهگی |
| ۱.۸ میلی‌گرم | نوزادان 7 الی 12ماهه |
| ۲ میلی‌گرم | کودکان 1 الی 3ساله |
| ۳ میلی‌گرم | کودکان 4 الی 8ساله |
| ۴ میلی‌گرم | کودکان 9 الی 13ساله |
| ۵ میلی‌گرم | نوجوانان 14 الی 18ساله |
| ۵ میلی‌گرم | بزرگسالان ۱۹ سال به بالا |
| ۶ میلی‌گرم | دوران بارداری |
| ۷میلی‌گرم | دوران شیردهی |
کدام مواد غذایی حاوی ویتامین ب 5 (پانتوتنیک اسید) هستند؟
پانتوتنیکاسید به‌طور طبیعی تقریباً در تمام مواد غذایی وجود دارد. به برخی از مواد غذایی مانند غلات صبحانه و نوشیدنی‌ها (مثلاً نوشابه‌های انرژی‌زا) نیز افزوده می‌شود. می‌توانید میزان توصیه‌شده پانتوتنیکاسید را با خوردن مواد غذایی متنوعی دریافت کنید از جمله:
- گوشت گاو، مرغ و غذاهای دریایی
- تخم‌مرغ و شیر
- سبزیجاتی مثل قارچ‌ها (به‌خصوص قارچ شیتاکه)، آووکادو، سیب‌زمینی و کلم‌بروکلی
- غلات کامل مثل گندم کامل، برنج قهوه‌ای و جوی دوسر
- بادام‌زمینی، تخمه آفتابگردان و نخود
کدام مکمل‌های غذایی حاوی ویتامین ب 5 (پانتوتنیک اسید) است؟
پانتوتنیکاسید در مکمل‌های غذایی مجزا، مکمل‌های غذایی ب‌کمپلکس و در برخی از مکمل‌های مولتی‌ویتامین/مولتی‌مینرال وجود دارند. پانتوتنیکاسید موجود در مکمل‌های غذایی اغلب به شکل کلسیم‌پانتوتنات یا پانتتین موجود است. پژوهش‌ها هنوز مشخص نکرده‌اند که کدام شکل از پانتوتنیکاسید، بهتر است.
آیا به اندازه کافی ویتامین ب 5 (پانتوتنیک اسید) مصرف می‌کنیم؟
افرادی که مبتلا به اختلال نادر وراثتی به نام «نورودژنراسیون مرتبط با پانتوتنات‌کیناز» هستند، نمی‌توانند به‌شکلی مؤثر از پانتوتنیکاسید استفاده کنند. این اختلال می‌تواند منجر به بروز علائم کمبود پانتوتنیکاسید شود.
اگر به اندازه کافی ویتامین ب 5 (پانتوتنیک اسید) مصرف نکنیم، چه اتفاقی می‌افتد؟
کمبود شدید می‌تواند باعث بی‌حسی و سوزش دست‌ها و پاها، سردرد، خستگی بیش‌ازحد، تحریک‌پذیری، بی‌قراری، مشکلات خواب، شکم‌درد، سوزش معده، اسهال، حالت‌تهوع، استفراغ و از‌دست‌دادن اشتها شود.
برخی از فواید ویتامین ب 5 (پانتوتنیک اسید) برای سلامت چیست؟
دانشمندان در حال مطالعه بر روی پانتوتنیکاسید هستند تا دریابند که چگونه بر سلامت ما اثر می‌گذارد. در ادامه به یکی از یافته‌های پژوهشی اشاره می‌شود.
کلسترول و تری‌گلیسیرید بالا
در حال حاضر، شکلی از پانتوتنیکاسید که پانتتین نامیده می‌شود، مورد مطالعه قرار گرفته تا مشخص شود که می‌تواند به کاهش سطح کلی کلسترول، لیپوپروتئین با چگالی کم (کلسترول بد) و تری‌گلیسیرید کمک کند یا خیر. تأثیر آن بر افزایش سطح لیپوپروتئين با چگالی بالا (کلسترول خوب) نیز در حال بررسی است. نتایج این پژوهش‌ها تاکنون امیدوارکننده بوده اما برای شناخت تأثیر مکمل‌های حاوی پانتتین که به‌تنهایی یا همراه با رژیم‌های غذایی دوستدار قلب مصرف می‌شوند، باید پژوهش‌های بیشتری انجام شود.
آیا مکمل ویتامین ب 5 (پانتوتنیک اسید) می‌تواند مضر باشد؟
مصرف پانتوتنیکاسید حتی در مقادیر بالا بی‌خطر است. با این حال، مصرف دوز بالای پانتوتنیکاسید (مثلاً ده‌هزارمیلی‌گرم در هر روز) می‌تواند باعث معده‌درد و اسهال شود.
آیا ممکن است مکمل ویتامین ب 5 (پانتوتنیک اسید) با داروهایی تداخل داشته باشد؟
تابه‌حال پانتوتنیکاسید با هیچ دارویی واکنش یا تداخل نداشته است.
به پزشک، داروساز داروخانه و دیگر کارشناسان بخش سلامت اطلاع دهید که کدام مکمل‌های غذایی، داروهای تجویزی یا بدون نسخه را مصرف می‌کنید. آن‌ها به شما خواهند گفت که ممکن است مکمل‌های غذایی با داروهایتان تداخل داشته باشد یا نه و احتمال دارد داروهایتان در فرآیند جذب، استفاده یا تجزیه مواد مغذی توسط بدن مشکلی ایجاد کند یا خیر.
منبع: NIH
در اپلیکیشن بهزی همیشه می‌توانید با پزشک و درمانگر خود مشاوره کنید و از توصیه‌های درمانی برای بهبود کامل‌تر استفاده کنید.
از داروخانه آنلاین بهتیام نیز می‌توانید مکمل‌ها و محصولات سلامت موردنظر خود را آنلاین تهیه کنید. در مسیر سلامتی و خودمراقبتی همراه شما هستیم.
این مطلب صرفاً جنبه آموزشی دارد و نباید جایگزینی برای تشخیص و درمان توسط پزشک قلمداد شود. هرگز عمل به توصیه‌های پزشک را به‌دلیل مغایرت با مطالبی که می‌خوانید، به تأخیر نیندازید یا نادیده نگیرید.
