سلنیوم چیست و چه کاری برای بدن انجام می‌دهد؟
سلنیوم ماده مغذی موردنیاز بدن، برای سالم ماندن است. سلنیوم برای تولیدمثل، عملکرد غده تیروئید، تولید DNA و محافظت از بدن در برابر آسیب‌های ناشی از رادیکال‌های آزاد و عفونت مهم است.
به چه مقدار سلنیوم نیاز دارم؟
مقدار روزانه سلنیوم موردنیاز، به سن شما بستگی دارد. میانگین مقادیر توصیه‌شده روزانه در زیر به میکروگرم لیست شده است.
مرحله زندگی مقدار پیشنهادی
تولد تا 6 ماهگی 15 میکروگرم
نوزادان 7 تا 12 ماه 20 میکروگرم
کودکان 1 تا 3 سال 20 میکروگرم
کودکان 4 تا 8 سال 30 میکروگرم
کودکان 9 تا 13 سال 40 میکروگرم
نوجوانان 14 تا 18 سال 55 میکروگرم
بزرگ‌سالان 19 تا 50 سال 55 میکروگرم
بزرگ‌سالان 51 تا 70 سال 55 میکروگرم
بزرگ‌سالان 71 سال و مسن‌تر 55 میکروگرم
نوجوانان و زنان حامله 60 میکروگرم
نوجوانان و زنان شیرده 70 میکروگرم
چه غذاهایی حاوی سلنیوم هستند؟
سلنیوم به‌طور طبیعی در بسیاری از غذاها یافت می‌شود. میزان سلنیوم در غذاهای گیاهی به مقدار سلنیوم در خاک محل رشد بستگی دارد. مقدار سلنیوم در محصولات حیوانی به محتوای سلنیوم غذاهایی که حیوانات می‌خورند بستگی دارد. می‌توانید مقادیر توصیه‌شده سلنیوم را با خوردن غذاهای مختلف ازجمله موارد زیر دریافت کنید:
- غذاهای دریایی
- گوشت، مرغ، تخم‌مرغ و محصولات لبنی
- نان، غلات و سایر محصولات غلات
در چه نوع مکمل‌های غذایی سلنیوم موجود است؟
سلنیوم در بسیاری از مکمل‌های مولتی‌ویتامین_ معدنی و سایر مکمل‌های غذایی موجود است. این ماده می‌تواند به چندین شکل مختلف ازجمله سلنومتیونین و سلنات سدیم وجود داشته باشد.
آیا من سلنیوم کافی دریافت می‌کنم؟
بیشتر آمریکایی‌ها از رژیم غذایی خود سلنیوم کافی دریافت می‌کنند زیرا آن‌ها غذاهایی می‌خورند که در بسیاری از مناطق مختلف رشد کرده یا پرورش‌یافته باشند، از جمله مناطقی که خاک غنی از سلنیوم دارند.
گروه‌های خاصی از افراد بیشتر از دیگران در دریافت سلنیوم کافی مشکل دارند:
- افرادی که متحمل دیالیز کلیه می‌شوند.
- افرادی که با HIV زندگی می‌کنند.
- افرادی که فقط غذاهای محلی که در خاک‌های کم سلنیوم رشد می‌کند، می‌خورند.
اگر سلنیوم کافی دریافت نکنم چه اتفاقی می‌افتد؟
کمبود سلنیوم می‌تواند باعث بیماری کشان (نوعی بیماری قلبی) و ناباروری در مردان شود. همچنین ممکن است باعث بیماری کاشین بک، نوعی آرتروز شود که درد، تورم و از دست دادن حرکت در مفاصل شما ایجاد می‌کند.
برخی از تأثیرات سلنیوم بر سلامتی چیست؟
دانشمندان در حال مطالعه سلنیوم هستند تا بفهمند چگونه بر سلامتی تأثیر می‌گذارد. در اینجا چند نمونه ازآنچه این تحقیق نشان داده است، آورده شده است.
سرطان
مطالعات نشان می‌دهند افرادی که مقادیر کمتری از سلنیوم مصرف می‌کنند، ممکن است در معرض خطر ابتلا به سرطان‌های روده بزرگ و راست‌روده، پروستات، ریه، مثانه، پوست، مری و معده باشند؛ اما اینکه آیا مکمل‌های سلنیوم خطر ابتلا به سرطان را کاهش می‌دهند، روشن نیست. برای درک تأثیر سلنیوم دریافتی از مواد غذایی و مکمل‌های غذایی بر خطر ابتلا به سرطان، تحقیقات بیشتری لازم است.
بیماری قلبی‌عروقی
دانشمندان در حال بررسی این موضوع هستند که آیا سلنیوم به کاهش خطر بیماری‌های قلبی و عروقی کمک می‌کند یا خیر. برخی مطالعات نشان می‌دهند که افرادی که سطح سلنیوم خون کمتری دارند، خطر بیشتری برای ابتلا به بیماری قلبی دارند، اما مطالعات دیگر این‌گونه نیستند. برای درک بهتر اینکه سلنیوم موجود در مواد غذایی و مکمل‌های غذایی بر سلامت قلب تأثیر می‌گذارند، مطالعات بیشتری لازم است.
زوال شناختی
با افزایش سن افراد، میزان سلنیوم خون کاهش می‌یابد و دانشمندان در حال بررسی این موضوع هستند که آیا سطح پایین سلنیوم به کاهش عملکرد مغز در افراد مسن کمک می‌کند یا خیر. برخی مطالعات نشان می‌دهند، افرادی که سطح سلنیوم خون کمتری دارند، عملکرد ذهنی ضعیف‌تری دارند؛ اما مطالعه روی افراد مسن در ایالات‌متحده نشان داد که هیچ ارتباطی بین سطح سلنیوم و حافظه وجود ندارد. تحقیقات بیشتری لازم است تا دریابیم آیا مکمل‌های غذایی سلنیوم ممکن است به کاهش خطر یا درمان کاهش شناخت در افراد مسن کمک کنند.
بیماری تیروئید
غده تیروئید دارای مقادیر زیادی سلنیوم است که نقش مهمی در عملکرد تیروئید دارد. مطالعات نشان می‌دهند افرادی که – به‌ویژه زنان – سطح سلنیوم (و ید) کمی در خون دارند، ممکن است دچار مشکلاتی با تیروئید خود شوند؛ اما اینکه آیا مکمل‌های غذایی سلنیوم می‌توانند به درمان یا کاهش خطر بیماری تیروئید کمک کنند، مشخص نیست. برای درک تأثیر سلنیوم بر بیماری تیروئید، تحقیقات بیشتری لازم است.
آیا سلنیوم می‌تواند مضر باشد؟
بله اگر بیش‌ازحد دریافت کنید. به‌عنوان‌مثال، آجیل برزیلی حاوی مقادیر بسیار زیادی سلنیوم (91- 68 میکروگرم در هر آجیل) است و اگر بیش‌ازحد بخورید، می‌تواند موجب شود از حد مجاز بالا عبور کنید. دریافت بیش‌ازحد سلنیوم می‌تواند موارد زیر را ایجاد کند:
- تنفس با بوی سیر
- حالت تهوع
- اسهال
- بثورات پوستی
- زودرنجی
- طعم فلز در دهان
- مو یا ناخن شکننده
- ریزش مو یا ناخن
- تغییر رنگ دندان‌ها
- مشکلات سیستم عصبی
مصرف بسیار زیاد سلنیوم می‌تواند مشکلات شدیدی ایجاد کند، ازجمله مشکل تنفس، لرزش، نارسایی کلیه، حملات قلبی و نارسایی قلبی.
محدودیت‌های بالای روزانه سلنیوم دریافتی از غذاها و مکمل‌های غذایی در زیر آورده شده است.
سن محدودیت بالا
تولد تا 6 ماهگی 45 میکروگرم
نوزادان 7 تا 12 ماه 60 میکروگرم
کودکان 1 تا 3 سال 90 میکروگرم
کودکان 4 تا 8 سال 150 میکروگرم
کودکان 9 تا 13 سال 280 میکروگرم
نوجوانان 14 تا 18 سال 400 میکروگرم
بزرگ‌سالان 400 میکروگرم
آیا سلنیوم با دیگر داروها تداخل دارد؟
بله برخی از داروهایی که مصرف می‌کنید ممکن است با سلنیوم تداخل داشته باشند. به‌عنوان‌مثال، سیس‌پلاتین، داروی شیمی‌درمانی که برای درمان سرطان استفاده می‌شود، می‌تواند سطح سلنیوم را کاهش دهد، اما تأثیری که بر بدن می‌گذارد، مشخص نیست.
در مورد مکمل‌های غذایی و داروهای تجویزشده یا بدون نسخه که مصرف می‌کنید، به پزشک، داروساز و سایر ارائه‌دهندگان خدمات بهداشتی اطلاع دهید. آن‌ها می‌توانند به شما بگویند که آیا مکمل‌های غذایی ممکن است با داروهای شما تداخل داشته باشند یا اینکه داروها ممکن است در نحوه جذب، استفاده، یا تجزیه مواد مغذی توسط بدن تداخل ایجاد کنند.
منبع: NIH
در اپلیکیشن بهزی همیشه می‌توانید با پزشک و درمانگر خود مشاوره کنید و از توصیه‌های درمانی برای بهبود کامل‌تر استفاده کنید.
از داروخانه آنلاین بهتیام نیز می‌توانید مکمل‌ها و محصولات سلامت موردنظر خود را آنلاین تهیه کنید. در مسیر سلامتی و خودمراقبتی همراه شما هستیم.
این مطلب صرفاً جنبه آموزشی دارد و نباید جایگزینی برای تشخیص و درمان توسط پزشک قلمداد شود. هرگز عمل به توصیه‌های پزشک را به‌دلیل مغایرت با مطالبی که می‌خوانید، به تأخیر نیندازید یا نادیده نگیرید.
