کمبود ویتامین سی: آیا خطرناک است؟
اکثر افراد با مصرف میوه و سبزیجات تازه، میزان لازم ویتامین سی را به بدن خود می‌رسانند. با وجود این، برخی افراد بیشتر از دیگران در معرض کمبود ویتامین سی هستند. در این مطلب با پیامدهای کمبود این ویتامین و گروه‌هایی که باید بیش از سایرین، مراقب میزان مصرف ویتامین سی باشند آشنا می‌شوید.
آیا کمبود ویتامین سی خطرناک است؟
کمبود حاد ویتامین سی به بیماری اسکوروی منجر می‌شود. زمان ابتلا به اسکوروی به میزان ذخیره ویتامین سی بدن‌تان بستگی دارد اما علائم آن می‌تواند پس از یک ماه مصرف کم ویتامین سی یا عدم مصرف آن (کمتر از 10 میلی‌گرم در روز) ظاهر شود. علائم اولیه شامل خستگی، ناخوشی و التهاب لثه است. هرچه ذخیره‌های ویتامین سی کمتر شود، سنتز کلاژن مختل می‌شود و بافت‌های هم‌بند تضعیف می‌شوند. نتیجه این وضعیت، ابتلا به مشکلاتی مانند پتشی و پورپورا (لکه‌های ناشی از خون‌ریزی زیر پوست پا)، درد مفاصل و دیر بهبودیافتن زخم‌هاست. اسکوروی با علائم دیگری مانند افسردگی، ورم و خون‌ریزی لثه و لق شدن یا از دست دادن دندان‌ها نیز همراه است. کم‌خونی ناشی از فقر آهن نیز می‌تواند به دلیل افزایش خون‌ریزی و کاهش جذب آهن اتفاق بیفتد که از علائم ثانویه کمبود ویتامین سی است. اگر اسکوروی درمان نشود، می‌تواند کشنده باشد.
امروزه کمبود ویتامین سی و اسکوروی در کشورهای پیشرفته نادر است. علائم آشکار کمبود آن تنها در صورتی بروز می‌کند که میزان ویتامین سی دریافتی طی چندین هفته، کمتر از 10 میلی‌گرم در روز باشد. با وجود این، افرادی که فقط به منابع غذایی محدود و یک‌نواخت دسترسی دارند، ممکن است به کمبود ویتامین سی دچار شوند.
چه کسانی باید مراقب میزان مصرف ویتامین سی باشند؟
دریافت ناکافی ویتامین سی یعنی مقدار مصرف ویتامین سی کمتر از مقادیر توصیه‌شده روزانه باشد اما نه آنقدر که منجر به کمبود آن شود. گروه‌های زیر بیشتر از دیگران در معرض دریافت مقادیر ناکافی ویتامین سی هستند:
سیگاری‌ها و سیگاری‌های منفعل
نتایج پژوهش‌های علمی بارها و بارها نشان داده که سطح ویتامین سی پلاسما و گلبول‌های سفید در افراد سیگاری کمتر از افراد غیرسیگاری است. به همین دلیل، افراد سیگاری باید روزانه 35 میلی‌گرم ویتامین سی بیشتری از افراد غیرسیگاری مصرف کنند. قرار گرفتن در معرض دود دست‌دوم سیگار نیز سطح ویتامین سی را در بدن کاهش می‌دهد. هنوز مشخص نشده که این افراد به چه میزان ویتامین سی اضافه نیاز دارند اما باید اطمینان حاصل کنند که مقدار توصیه‌شده روزانه برای ویتامین سی را دریافت می‌کنند.
نوزادانی که با شیر غلیظ‌شده یا جوشانده تغذیه می‌شوند
بیشتر کودکان در کشورهای پیشرفته با شیر مادر و/یا شیرخشک تغذیه می‌شوند که هر دو مقدار کافی ویتامین سی را تأمین می‌کنند. به دلایل زیادی، تغذیه کودکان با شیر گاو غلیظ‌شده یا جوشانده توصیه نمی‌شود. این روش می‌تواند باعث کمبود ویتامین سی شود زیرا شیر گاو به‌‌طور طبیعی ویتامین سی بسیار اندکی دارد و حرارت می‌تواند ویتامین سی را نابود کند.
افرادی که تنوع غذایی محدودی دارند
گرچه میوه‌ها و سبزیجات بهترین منبع ویتامین سی هستند، بسیاری از مواد غذایی دیگر، حاوی مقادیر کمی از این ماده مغذی هستند. بنابراین، با پیروی از رژیمی با مواد غذایی متنوع، اکثر افراد مقدار روزانه توصیه‌شده ویتامین سی را دریافت می‌کنند. یا حداقل مقدار کافی برای جلوگیری از ابتلا به اسکوروی تأمین می‌شود. افرادی که تنوع غذایی محدودی دارند، از جمله برخی افراد مسن فقیر که خودشان غذا آماده می‌کنند، افرادی که سوءمصرف الکل یا مواد مخدر دارند، افرادی که رژیم‌های غذایی غیراستاندارد و مد روز را دنبال می‌کنند، افراد مبتلا به بیماری‌های روانی و گاهی‌اوقات، کودکان، ممکن است ویتامین سی کافی دریافت نکنند.
افراد مبتلا به سوء جذب و برخی بیماری‌های مزمن
برخی از بیماری‌ها باعث کاهش جذب ویتامین سی می‌شوند و/یا مقدار ویتامینی را که بدن نیاز دارد، افزایش می‌دهند. افرادی که سوء جذب شدید روده یا کاشکسی (cachexia) دارند و برخی از بیماران مبتلا به سرطان، ممکن است ویتامین سی کافی دریافت نکنند. ممکن است کم بودن میزان ویتامین سی در بیمارانی که مبتلا به نارسایی مزمن کلیه هستند و دائم همودیالیز می‌شوند نیز دیده شود.
منبع: NIH
در اپلیکیشن بهزی همیشه می‌توانید با پزشک و درمانگر خود مشاوره کنید و از توصیه‌های درمانی برای بهبود کامل‌تر استفاده کنید.
از داروخانه آنلاین بهتیام نیز می‌توانید مکمل‌ها و محصولات سلامت موردنظر خود را آنلاین تهیه کنید. در مسیر سلامتی و خودمراقبتی همراه شما هستیم.
این مطلب صرفاً جنبه آموزشی دارد و نباید جایگزینی برای تشخیص و درمان توسط پزشک قلمداد شود. هرگز عمل به توصیه‌های پزشک را به‌دلیل مغایرت با مطالبی که می‌خوانید، به تأخیر نیندازید یا نادیده نگیرید.
