فهرست مطالب
احساسات بخش طبیعی از زندگی و شخصیت ما هستند اما شاید برای شما هم پیش آمده باشد که بعد از یک گریه طولانی از خودتان تعجب کنید که چرا این‌قدر احساساتی شده‌اید.
احساس ناتوانی در کنترل کردن هیجانات می‌تواند دلایل زیادی داشته باشد. ژنتیک، استرس و حتی رژیم غذایی نامناسب ممکن است بر توانایی کنترل بر احساساتتان تأثیر بگذارد. در ادامه همراه بهتیام باشید تا با دلایل بیشتری آشنا شوید.
۱. شما انسانید
امروز احساساتی شده‌اید. حدس بزنید چرا؟ خب شما انسانید و اجازه دارید که احساساتی شوید. همه ما احساس شادی، ناراحتی، خشم، نشاط و …داریم. احساسات بخشی طبیعی از وجود همه ما به‌عنوان یک انسان است. اجازه ندهید کسی باعث سرکوب احساساتتان شود.
۲. ژنتیک
اگرچه داشتن احساسات امری طبیعی محسوب می‌شود، امّا احساساتی‌تر بودن ممکن است یک مؤلفه ژنتیکی باشد. برخی از مطالعات نشان داده است که احساسات تحت تأثیر ژنتیک است. هرچند عوامل دیگری مثل تأثیرات اجتماعی و محیطی هم در این مسئله دخیل هستند، امّا احساسات انسانی تا حدی نیز موروثی است. اگر یکی از اعضای خانواده شما دارای یک اختلال عاطفی مثل افسردگی حاد باشد، احتمال خطر ابتلای شما به آن‌هم بیشتر است.
۳. کمبود خواب
از دنده چپ بیدار شدی؟ همه میدانیم که بیدار شدن از دنده چپ چگونه است، بنابراین بدانید که کمبود خواب می‌تواند بر روی سلامت احساسی شما اثر بگذارد. محرومیت از خواب تأثیرات متعددی روی بدن می‌گذارد مانند:
- مشکل در تفکر و تمرکز
- افزایش احتمال بروز رفتارهای پرخاشگرانه
- تضعیف سیستم ایمنی بدن
- خطر بیشتر تصادفات
محرومیت از خواب، به‌خصوص اگر برای مدت طولانی‌تری اتفاق بیفتد، می‌تواند بر روی خلق‌وخوی شما اثر منفی بگذارد. مطالعات نشان داده‌اند که خواب می‌تواند با تنظیم احساسات شما مرتبط باشد. زمانی که محرومیت از خواب مزمن وجود دارد، احساس آزردگی بیشتر و عصبانیت بیشتر به سراغتان می‌آید.
۴. نیاز به ورزش
همه ما در مورد فواید ورزش بر سلامت جسم شنیده‌ایم، امّا ورزش می‌تواند تأثیر بزرگی بر خلق‌وخو و احساسات بگذارد. مطالعه‌ای در سال ۲۰۱۷ نشان داد که تمرین ورزشی ایروبیک اثر درمانی بر تنظیم احساسات دارد. یافته‌ها نشان می‌دهند که اگر بیش‌ازحد احساساتی شده‌اید یک پیاده‌روی آرام می‌تواند به کاهش آن کمک کند.
۵. رژیم غذایی
رژیم غذایی سالم می‌تواند سلامت کلی ازجمله سلامت ذهنی را بهبود ببخشد. اگر شما احساساتی شده‌اید، ممکن است به غذایی که می‌خورید مربوط باشد. تحقیقات نشان داده‌اند که داشتن یک رژیم غذایی سالم به معنای داشتن سلامت احساسی بهتر است درحالی‌که یک رژیم غذایی ناسالم سطح پریشانی را افزایش می‌دهد.
برای اینکه احساساتتان را کنترل کنید:
- اطمینان حاصل کنید که از رژیم غذایی غنی از مواد مغذی استفاده می‌کنید.
- از خوردن غذاهای فرآوری شده، چرب و فست فود بپرهیزید.
- از حذف وعده‌های غذایی خودداری کنید.
- اطمینان حاصل کنید که دچار کمبود ویتامین‌ها و مواد معدنی حیاتی نیستید.
عدم دریافت غذاهای متنوع احتمالاً منجر به کمبود ویتامین و مواد مغذی می‌شود که می‌تواند بر روی خلق‌وخو و سلامت شما اثر گذارد.
۶. شما به‌شدت حساس هستید
برخی از افراد واقعاً از برخی دیگر حساس‌تر هستند. یک خصیصه شخصیتی که حساسیت پردازش حسی نام دارد، کیفیتی است که در آن شخص جهان را عمیق‌تر بررسی می‌کند. دفعه بعد وقتی کسی به شما گفت که شما همیشه بسیار حساس هستید، به خاطر داشته باشید که این ویژگی شما بسیار طبیعی است و چیز بدی هم نیست. در ضمن، شما می‌توانید احساسات مثبت را هم عمیق‌تر از دیگران حس کنید. به لذت، هیجان و شادی فکر کنید.
۷. استرس
استرس می‌تواند برای بدن ما عوارضی را به همراه داشته باشد. اگر شما استرس دارید، ممکن است کمی احساساتی شوید. هرچند که داشتن استرس امری طبیعی است و هر کس آن را تجربه می‌کند، امَا داشتن استرس مزمن می‌تواند اثر پایداری بر روی سلامت ذهن و جسم شما بگذارد. اگر به‌طور مشخصی احساس استرس دارید احتمال اینکه راحت‌تر از قبل گریه کنید افزایش پیدا می‌کند.
۸. تغییرات بزرگِ زندگی
وقتی اتفاقات مهمی در زندگی روی می‌دهد شما به‌ناچار استرس را احساس خواهید کرد. برخی از پراسترس‌ترین تغییرات عبارت‌اند از:
- طلاق یا ازدواج
- نقل‌مکان و مهاجرت
- به دست آوردن شغل جدید یا اخراج شدن
- بچه‌دار شدن
صحبت درباره نگرانی‌هایتان و داشتن یک سیستم حمایتی در این شرایط بسیار مهم است.
۹. غم
غم یک حس پیچیده و آشفته کننده است. سوگواری در غم از دست دادن یک فرد، یکی از سخت‌ترین چیزهایی است که افراد تجربه می‌کنند. همه ما به‌طور متفاوتی باغم از دست دادن یک فرد کنار می‌آییم و ممکن است همه به‌طور یکسان به حال عادی بازنگردیم.
۱۰. آسیب روحی
آسیب روحی پاسخی در مقابل تجربه یک حادثه ناگوار است که سبب آسیب فیزیکی، احساسی یا روانی می‌شود. این آسیب باعث بروز احساسات قوی و منفی‌ای مانند ترس، خجالت، گناه، خشم و ناراحتی می‌شود. شما ممکن است موارد زیر را تجربه کرده باشید:
- بازگشت به خاطرات گذشته یا خاطرات سرزده‌ای که احساسات غیرقابل‌پیش‌بینی را به وجود می‌آورند
- ناتوانی در ابراز احساسات خود
- بی‌علاقگی یا بی‌تفاوتی
- کج‌خلقی
- طغیان خشم
اگر این آسیب به‌شدت بر زندگی روزمره شما اثر بگذارد، ممکن است به استرس پس از سانحه (PTSD) مبتلا باشید.
۱۱. هورمون‌ها
هورمون‌ها تأثیرات فیزیکی و روانی بر روی بدن دارند. هرگونه عدم تعادل هورمونی یا حساسیت اضافی به تغییرات هورمونی می‌تواند باعث تغییر در احساسات شما شود.موارد زیر برخی از عوامل بالقوه عدم تعادل به تغییرات هورمونی است:
- مشکلات تیروئیدی. عدم تعادل در هورمون‌های تیروئید می‌تواند بر احساسات شما اثر گذارد و خطر ابتلای شما به اضطراب و افسردگی را افزایش دهد.
- یائسگی. یائسگی زمانی اتفاق می‌افتد که پریود شدن (خانم‌ها) متوقف شود. نوسانات خلقی علامت شایع دوران یائسگی است که در اثر تغییرات هورمونی به وجود می‌آید و به‌واسطه آن خطر بیشتر ابتلا به افسردگی و اضطراب وجود دارد.
- سندروم قبل از قاعدگی (PMS). می‌تواند باعث ایجاد برخی از علائم جسمی و روحی شود. هورمون‌های زنانه، مثل استروژن و پروژسترون به دلیل نوساناتی که در ماه قبل و در دوره قاعدگی پیدا می‌کنند می‌توانند بر احساسات شما اثر بگذارند. برای مثال، استروژن بر شدت احساسات اثر گذارد.
- اختلال دیسفریک قبل از قاعدگی.(PMMD) شبیه به سندروم قبل از قاعدگی است، هرچند که علائم احساسی شدیدتر بیشتری دارد به‌خصوص علائم احساسی. برخی از عوارض بالقوه گریه بیش‌ازحد، خشم، کج‌خلقی و غم و اندوه است.
- سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS). افراد دارای سندروم تخمدان پلی کیستیک سطح بالاتری از هورمون مردانه را تولید می‌کنند که باعث اختلال سطح طبیعی هورمون‌ها می‌شود. تحقیقات نشان داده میزان اضطراب در افراد دارای تخمدان پلی کیستیک بیشتر از کسانی است که این سندروم را ندارند.
- استرس. برخی از هورمون‌های استرس نظیر اُکسی توسین یا کورتیزول می‌تواند بر خلق‌وخو اثرگذار باشند.
- کنترل باروری. برخی شواهد حاکی از آن است که استفاده از داروهای ضدبارداری هورمونی می‌تواند بر عواطف شما تأثیر بگذارند. افسردگی، اضطراب و خشم در افرادی که داروهای کنترل ضدبارداری هورمونی مصرف می‌کنند بیشتر مشاهده‌شده است.
۱۲. افسردگی
افسردگی یک اختلال خلقی است که بر روی بیش از ۳۰۰ میلیون نفر از افراد جهان تأثیر می‌گذارد. افراد دارای افسردگی معمولاً میزان بیشتری از احساسات منفی و میزان کمتری از احساسات مثبت را تجربه می‌کنند و ممکن است که در تنظیم خلق‌وخوی خود مشکل داشته باشند. هرچند که بیشتر مردم وقتی به افسردگی فکر می‌کنند به یاد غم و اندوه می‌افتند، امّا این اختلال علائم دیگری مثل احساس پوچی، ناامیدی یا اضطراب هم دارد.
۱۳. اضطراب
وقتی مضطرب هستید احساساتی مانند ترس، دلهره و زودرنجی شدت می‌یابند. زمانی که اضطراب شروع به تداخل در زندگی روزمره شما می‌کند ممکن است نشانه‌ای از یک اختلال اضطرابی باشد. زمانی که شما مضطرب هستید بدنتان در حالت جنگ یا فرار قرار می‌گیرد. قرار گرفتن در این حالت برای زمان طولانی می‌تواند تنش، کج‌خلقی، علائم جسمی و توانایی شما در تنظیم احساساتتان را افزایش دهد.
۱۴. اِی دی اِچ دی (ADHD)
اختلال کم توجّهی-بیش فعّالی (ADHD) بیماری است که با رفتارهای تکانشی و بیش فعالانه مشخص می‌گردد. درحالی‌که مشکل در تمرکز هنوز هم از شناخته‌شده‌ترین علائم ADHD است، امّا این اختلال می‌تواند احساسات فرد را نیز تشدید کند. افراد مبتلابه ADHD اغلب به دلیل حواس‌پرتی ممکن است احساس ناامیدی کنند که همین امر باعث تشدید احساسات منفی آن‌ها می‌شود. این ناامیدی هم می‌تواند منجر به کج‌خلقی، خشم یا اضطراب شود.
۱۵. اختلالات شخصیتی
بی‌نظمی هیجانی و ناتوانی در تنظیم احساسات خصوصیت مشترک بسیاری از اختلالات شخصیتی است. اگر مبتلابه اختلال شخصیت هستید، ممکن است بیش از سایرین احساساتی شوید. برخی علائم دیگر این اختلال عبارت‌اند از:
- مشکل در کنترل عصبانیت یا عصبانی شدن بدون اینکه دلیل آن را بدانید
- تغییرات خلقی زیاد
- پاسخ‌های احساسی نامناسب
- حساسیت بیش‌ازحد به انتقاد یا نفی شدن
برخی از اختلالات شخصیتی شامل اختلال شخصیت وسواسی- اجباری، اختلال شخصیت خودشیفتگی و اختلال شخصیتی مرزی می‌باشد.
چه زمانی در جستجوی کمک باشیم
اگر احساس کردید که عواطفتان خارج از کنترل شما هستند، یا باور دارید که این عدم کنترل به دلیل یک مشکل اساسی در سلامتی است حتماً به دکتر مراجعه کنید.
منبع: Healthline
در اپلیکیشن بهزی همیشه می‌توانید با پزشک و درمانگر خود مشاوره کنید و از توصیه‌های درمانی برای بهبود کامل‌تر استفاده کنید.
از داروخانه آنلاین بهتیام نیز می‌توانید مکمل‌ها و محصولات سلامت موردنظر خود را آنلاین تهیه کنید. در مسیر سلامتی و خودمراقبتی همراه شما هستیم.
این مطلب صرفاً جنبه آموزشی دارد و نباید جایگزینی برای تشخیص و درمان توسط پزشک قلمداد شود. هرگز عمل به توصیه‌های پزشک را به‌دلیل مغایرت با مطالبی که می‌خوانید، به تأخیر نیندازید یا نادیده نگیرید.
