الگوی خواب شما شبیه کدام حیوان است؟
اگر ساعت 4 صبحه و هنوز در رختخواب از یک شانه‌به‌شانه دیگر می‌غلتید و یا ساعت شش صبح است و قبل از خروس‌خوان از خواب بیدار شده‌اید بهتر است کرونوتایپ یا الگوی خواب خود را بهتر بشناسید. با شناخت نوع کرونوتایپ یا الگوی خواب خود متوجه می‌شوید که ساعت داخلی بدنتان چگونه کار میکند. همچنین بینشی درباره بهترین زمان‌های بازدهی فکری و جسمی برای کارهای روزانه به دست می‌آورید.
کرونوتایپ چیست؟
کرونوتایپ برنامه خواب یک فرد در طول شبانه‌روز است که بر مبنای آن تفاوت‌های افراد در میزان فعالیت و هشیاری در هنگام صبح و شب مشخص می‌شود. اِوا کوهِن، مربی معتبر علوم خواب در مورد شناخت نوع کرونوتایپ می‌گوید که شناخت کرونوتایپ به شما کمک میکند تا دریابید چگونه ساعت درونی‌تان کار میکند و چطور می‌توانید آن را با فعالیت‌های روزانه و وظایف خود همراه کنید و درنتیجه از وقتتان به نحو احسنت استفاده کنید. کرونوتایپ شما زمان‌های اوج بهره‌وری را به ما نشان می‌دهد و باعث یک برنامه‌ریزی هوشمندانه می‌شود.
انواع کرونوتایپ‌ها
بیشتر تحقیقات کرونوتایپ‌ها را به انواع زیر تقسیم می‌کنند:
- نوع صبح
- نوع شب
- هیچ‌کدام
در تقسیم‌بندی دیگری کرونوتایپ‌ها در چهار دسته زیر معرفی می‌شوند:
- خرس
- گرگ
- شیر
- دلفین
کرونوتایپ خرس
بیشتر مردم در زیرگروه کرونوتایپ خرس قرار دارند. چرخه خواب‌وبیداری این افراد بر اساس گردش خورشید است. فردی با کرونوتایپ خرس به‌راحتی از خواب برمی‌خیزد و به‌طورمعمول بدون هیچ مشکلی به خواب می‌رود. به نظر می‌رسد که بهترین بهره‌وری برای این گروه از افراد قبل از ظهر است. همچنین افراد با کرونوتایپ خرس بین ساعت 2 تا 4 و پس از نهار خواب عمیق خوبی را تجربه می‌کنند.
کرونوتایپ گرگ
افراد با کرونوتایپ گرگ صبح‌ها به‌سختی از خواب بیدار می‌شوند. کرونوتایپ گرگ وقتی‌که ظهر از خواب بیدار شود خیلی پرانرژی‌تر است. اوج بهره‌وری آن‌ها از ظهر آغاز می‌شود و ۴ ساعت بعد به پایان می‌رسد.گرگ‌ها افزایش بهره‌وری خوبی در حدود ساعت ۶ عصر دارند و معمولاً قرارهای کاری، ورزشی و عاشقانه خود را حدود ساعت 6 عصر می‌گذارند.
کرونوتایپ شیر
برخلاف کرونوتایپ گرگ، کرونوتایپ شیر دوست دارد صبح زود از خواب برخیزد. این افراد معمولاً تا ظهر در بهترین حالت بهره‌وری خود هستند. شیرها در شب آرام می‌گیرند و اگر شرایط مهیا باشد ساعت نه و ده شب به خواب خوشی وارد می‌شوند.
کرونوتایپ دلفین
کرونوتایپ دلفین تابع هیچ نظم و روال مشخصی نیست. آن‌ها اغلب به دلیل حساسیتشان به عوامل مختلف مزاحمت زا مثل صدا یا نور به‌قدر کافی نمی‌خوابند. خبر خوب اینکه باوجود خواب ناکافی یک فرصت طلایی بهره‌وری بین ساعات ده صبح تا دو عصر دارند. پس‌ازاین زمان نهایت استفاده را ببرید.
مزایای شناخت کرونوتایپ
توانایی تشخیص کرونوتایپتان می‌تواند به شما بینشی در مورد چرخه خواب‌وبیداری و همچنین زمان‌های اوج بهره‌وری‌تان به شما دهد. مزایای آن عبارت‌اند از:
- درک صحیحی از زمان به خواب رفتن خود به دست می‌آورید. بر اساس یک مطالعه قدیمی‌تر، الگوهای زمانی خواب کرونوتایپ‌های شامگاه یا شب، معمولاً ۲ تا ۳ ساعت دیرتر از کرونوتایپ‌های صبح می‌باشد
- عادت‌های غذایی خود را ردیابی می‌کنید. دانستن کرونوتایپ شما می‌تواند به شما در ردیابی عادت‌های غذایی‌تان هم کمک کند. یک بررسی به ارتباط بین کرونوتایپ، رژیم و سلامت قلب و عروق پرداخته است. در این مطالعه مشخص شد که گروه کرونوتایپ شامگاه، مثل گرگ‌ها، رژیمی با مصرف کم‌تر میوه و سبزیجات و مصرف بیشتر نوشیدنی‌های انرژی‌زا، الکلی، قندی و کافئین دار دارند.
- ارتباط بین زمان برخاستن از خواب و سلامت ذهنتان را درمی‌یابید. بررسی دیگر یک ارتباط بین تعدادی از نتایج نامطلوب سلامت ذهن، مثل افسردگی را در مردمی که ترجیح می‌دهند کرونوتایپ شامگاه را داشته باشند نشان می‌دهد در مقابل آن‌هایی که با کرونوتایپ صبح شناخته می‌شوند.
نکاتی در مورد کرونوتایپ
- نوع کرونوتایپ بستگی به عوامل متعددی مانند ژنتیک، محیط‌زیست، سن و جنسیت دارد. محققان گزارش داده‌اند که افراد مسن بیشتر با کرونوتایپ صبح شناخته می‌شوند، درحالی‌که نوجوانان و جوانان تمایل دارند که خود را با نوع شامگاهی تطبیق دهند.
- مردان بیشتر تمایل به ارتباط با کرونوتایپ شامگاهی دارند و یکی از دلایل آن ممکن است به دلیل غدد درون‌ریز آن‌ها باشد.
- شناسایی و درک کرونوتایپ و چرخه خواب به شما کمک میکند تا شب‌ها خواب بهتری داشته باشید. درحالی‌که کرونوتایپ‌ها غالباً ثابت هستند، اما در معرض نور صبحگاهی قرار گرفتن می‌تواند به گروه شامگاهی در زودتر خوابیدن کمک کند و در شب در معرض نور قرار گرفتن می‌تواند به گروه صبحگاهی کمک کند تا شب دیرتر به خواب بروند. علاوه بر این گروه شامگاه می‌توانند کارها و مشاغلی را به نحو احسنت انجام دهند که نیاز به شروع زودهنگام در صبح نداشته باشند یا ازلحاظ زمانی، برنامه منعطفی برای پایان کار داشته باشند؛ و گروه کرونوتایپ‌های صبحگاه در ساعات کاری سنتی به نحو احسنت کار می‌کنند.
کلام نهایی
داشتن یک خواب خوب در شب هم برای سلامت جسم و هم برای سلامت ذهن شما ضروری است. توانایی تشخیص و درک اینکه چطور کرونوتایپ شما بر روی خواب‌وبیداری شما تأثیر می‌گذارد، می‌تواند به شما کمک کند که میزان بهره‌وری خود را به حداکثر برسانید، به بینشی در زمینه سلامت خود دست‌یابید و راه‌های جدید برای افزایش کیفیت خواب خود را بیاموزید.
منبع: Healthline
در اپلیکیشن بهزی همیشه می‌توانید با پزشک و درمانگر خود مشاوره کنید و از توصیه‌های درمانی برای بهبود کامل‌تر استفاده کنید.
از داروخانه آنلاین بهتیام نیز می‌توانید مکمل‌ها و محصولات سلامت موردنظر خود را آنلاین تهیه کنید. در مسیر سلامتی و خودمراقبتی همراه شما هستیم.
این مطلب صرفاً جنبه آموزشی دارد و نباید جایگزینی برای تشخیص و درمان توسط پزشک قلمداد شود. هرگز عمل به توصیه‌های پزشک را به‌دلیل مغایرت با مطالبی که می‌خوانید، به تأخیر نیندازید یا نادیده نگیرید.
